به موازات این جریان در قلب بازار تهران گروهی ناشناس به فروشگاههای بازار حملهور شدند. این گروه ناشناس در شرایطی به بازاریان حمله میکردند که تمام روسای اتحادیههای صنفی وابستگی این افراد به صنوف را به شدت تکذیب میکردند. برخی از روسای اتحادیههای صنفی مانند صنف طلافروشان از مصاحبه با رسانهها منع شده بودند ولی دیگران روایت میکردند که مهاجمان هیچ وابستگی به بازار نداشتهاند.
منابع آگاه این گروه را با ظاهری خاص تفسیر میکردند که تشابهی با بازاریان نداشتند. یکی از بازاریان که در صحنه هجوم این افراد به بازار تهران حضور داشت این اشخاص مشکوک را چنین تفسیر کرد: «گروهی با لباسهای خاص بودند که به هیچ عنوان چهرههای مانند آنها در بازار تهران حضور ندارند.»
همزمان با گسترش اخبار درگیرهای بازار تهران، خبرگزاری فارس به سرعت گزارشی را منتشر ساخت. این گزارش با عنوان «حمله اراذل و اوباش»به بازار تهران منتشر شد. روز قبل مهاجمان به بازار با ایجاد سروصدا و شکستن شیشه یکی از بانکهای محوطه بازار، فضا را به سمتی بردند تا واحدهای صنفی اقدام به تعطیلی کردند و سپس با دخالت نیروی انتظامی، غائله پایان یافت؛ اما واحدهای صنفی در سرای اصلی بازار همچنان تعطیل هستند. بازار طلافروشان، پارچهفروشان و فرشفروشان بهطور کلی در تعطیلی قرار گرفتهاند و جو عمومی بهگونهای است که کسی اقدام به بازگشایی واحد صنفی خود نمیکند.
برخی فعالان بازار به اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده که معتقدند باعث کسادی خرید و فروش در بازار میشود و برخی مطالب منتشر شده در رسانه که علت این اعتراض را ترس از شفافیت در فعالیتهای اقتصادی و معاملات برخی کسبه با قاچاقچیها عنوان کردهاند، اعتراض داشتند.
در همینباره رئیس شورای اصناف کشور با تاکید بر اینکه عدهای با خط گرفتن از بیرون بازار درصدد به تعطیلی کشاندن آن هستند، گفت: تاکید میکنم که خطهایی از بیرون بازار و همچنین معدودی که منافعشان با شفاف شدن حساب و کتابها از بین میرود، اقدام به ایجاد فضایی میکنند تا بازار تعطیل شود.
او گفت: چماقداران بازار را به تعطیلی کشاندند و قطعا بازاریان واقعی چماقدار نیستند. همزمان با این جریان جامعه انجمنهای اسلامی اصناف و بازار تهران از اظهارنظر در مورد اتفاقات روز گذشته خوداری کرد. دبیرکل این نهاد نیز بیان داشت که وارد جدالهای رسانهای نخواهد شد.
این اظهارنظر در شرایطی از سوی او صورت میگرفت که بازار تهران در بحرانی سخت گرفتار آمده بود. در همین حال گروهی از بازاریانی که روز قبل با خسارتهای مالی به فروشگاههای آنان وارد شده بود، تاکید میکردند که هیچ چهره بازاری در این اغتشاش حضور نداشته است.
اتفاقات روزگذشته به سرعت تحلیلگران سیاسی را نیز ودار به موضعگیری در مورد این اتفاقات کرد. کمی آنسوتر از بازار تهران گروهی نگران سوءاستفادههای جناحی از این جریان بودند. آنان برای اثبات گفتار خود به رفتار مشابهای اشاره میکردند که در دهه 30 و 40 در بازار تهران رخ داده بود.
در همین حال منابع مطلع نقل میکنند بازار امروز باز خواهد شد. این خبر در شرایطی انتشار مییافت که نگرانیها از اعمال فشار بر اصناف افزایش یافته است. براساس اطلاعات رسمی روز قبل بخشی از بازار تهران شامل بازار فرش تهران، بازار طلافروشان، بازار پارچهفروشان به همراه بخشهایی از بازار چارسو کوچکوبزرگ در اعتراض به طرح مالیات بر ارزش افزوده تعطیل شده بود.
همچنین بخشهای دیگری از بازار تهران نیز مانند بازار کویتیها و بخشهایی از بازار بینالحرمین البته با خاموش کردن چراغهای خود در این حرکت اعتراضآمیز شرکت کردند اما هنوز باز هستند. دستور رئیسجمهور کمکی به بازار نکرد.
درحالی که روز گذشته بازار تهران تحت تاثیر این اتفاقات قرار داشت روسای اتحادیههای صنفی شدیدترین واکنشهای خود را به مهاجمان نشان دادند. آنان هرچند از گفتوگوهای رسانهای منع شده بودند ولی همچنان تاکید میکردند مواضع صنفی آنان با رفتار غیرحرفهای مدیران دولتی به بحران بدل شده است.
در همین حال روز قبل اتحادیههای صنفی به موضعگیری صریح در این مورد پرداختند. رئیس اتحادیه فرش فروشان به صراحت بیان داشت تنها لغو قانون مالیات برارزش افزوده داستان تعطیلیها را پایان خواهد. او در حالی چنین ابراز عقیده میکرد که رئیسجمهور تاکید کرده بود که سازمان امور مالیاتی تنها دوماه را برای تعامل در مورد این قانون قائل شده بود. نامه رسمی رئیسجمهور نیز در شرایطی تاکید داشت که دوماه به بازاریان فرصت داده شود که اساسا سهماه تا موعد اخذ مالیاتها باقی مانده است. مالیات برارزش افزوده در دو فصل سهماه و ششماه اخذ میشود. دوران کنونی نیز فاصله میان این دو فصل به شمار میآید. بنابراین روزهای کنونی دوران سهماه تعلیق اخذ مالیات به شمار میآید. بنابراین دستور رئیس جمهور سودی را برای بازاریان به همراه نداشته است.
قاسم نودهفراهانی، نگرانیهای مجدد
شاید اظهارنظرهای قاسم نودهفراهانی ناگوارترین خاطره بازاریانی به شمار آید که طی روزهای گذشته کسب و کار خود را تعطیل کرده بودند. فراهانی تاکید داشت که اعتصابات بازار از سوی نهادهای بیرونی هدایت میشود، این درحالی بود که اصناف طی هشت روزگذشته در تکاپو بودند که اعتصابات را صنفی نشان دهند. صنوف در تمام مذاکرات خود تاکید داشتند که اعتصاب بازار با عقبگرد دولت پایان خواهد یافت ولی اظهارنظر فراهانی که خود را برای ریاست بر شورای اصناف مهیا میسازد، باز هم بازی را تغییر داد. این اظهارات فراهانی بهطور حتم سرنوشت ریاست او بر شورای اصناف کشور را تغییر خواهد داد.
مهاجمان چه کسانی بودند؟
روزگذشته رسانههای نزدیک به دولت سعی داشتند تا مهاجمان به بازار را اراذلواوباش معرفی کنند. فارس به سرعت با رئیس سابق شورای اصناف کشور گفت وگوی ترتیب داد که در آن آزاد مهاجمان را اراذلواوباش معرفی کرده بود. رئیس سابق شورای اصناف کشور در خصوص اغتشاش بهوجود آمده توسط گروههای ناشناس در بازار تهران گفت: اغتشاش و اعتصاب بهوجود آمده توسط گروههای خارج از بازار و اراذلواوباش است که بازاریان را تهدید میکنند، یا تعطیل کنید یا مغازهها را تخریب میکنیم. محمد آزاد در خصوص اغتشاش بهوجود آمده توسط گروههای ناشناس در بازار تهران گفت: بازار توسط اصناف تعطیل نشده است عدهای هستند که بازاریان را تهدید میکنند که یا تعطیل کنید یا مغازهها را تخریب میکنیم. وی افزود: اغتشاش و اعتصاب بهوجود آمده توسط گروههای خارج از بازار است که باید نیروی انتظامی آنها را شناسایی کند چراکه اتفاقات بهوجود آمده خارج از بازار هدایت میشود و تعطیلی بازار به اراده اصناف نبوده است.
جلسه فوری روسای اتحادیهها
روز گذشته همزمان با آنکه وزیر بازرگانی سرگرم بیان اظهارنظرهای خود در جمع بازرگانان کشور بود،گروهی از روسای اتحادیههای صنفی نشست فوقالعادهای را ترتیب دادند تا شاید به شکلی بحران را پایان دهند. نشست آنان نیز سرانجام با یک مصوبه به پایان رسید:«قانون یک سال به تعویق انداخته شود.» پایان جلسه اما برای دولت چندان کارساز نبود چراکه روسای اتحادیههای صنفی اعلام کردند تا هنگامی که موضوع مالیات برارزش افزوده به صورت رسمی پایان نیابد، تعطیلیها ادامه خواهد داشت.
تولیدکنندگان مخالف اظهارنظرهای فراهانی
روایتهای مستقیم از بازار تهران نشان میدهد که نقل قولهای رئیس مجمع امور صنفی توزیعی تهران در وقوع بحران روز قبل موثر بوده است. بازاریان اظهارات فراهانی را به صراحت مورد نقد قرار میدادند چراکه آنان تمام فعالیتهای خود را تحولاتی صنفی قلمداد میکردند که ربطی به عناصر خارجی ندارد. در همین حال رئیس مجمع امور صنفی تولیدی تهران نیز در قبال اظهارات فراهانی موضعگیری کرد و بیان داشت که این اظهارنظرها را قبول ندارد. رئیس مجمع امور صنفی تولیدی تهران با اشاره به تعطیلی دو روز گذشته بازار، گفت: با صحبتهایی که انجام شده بود قرار بود دیروز بازاریان مغازههای خود را بازکنند اما معلوم نیست چه دستهای در کار است که بازار با مشکل مواجه شد. محمد پورمزرعه ادامه داد: چندین نفر را به بازار فرستادیم تا از شرایط مطلع شویم در تلاش هستیم شرایط را برای ادامه فعالیت بازار آماده کنیم. عضو سابق هیات رئیسه شورای اصناف تصریح کرد: واردکنندگانی که کالاهای قاچاق وارد میکنند با اجرای این قانون به مشکل برمیخورند حتی اگر درصدی به عنوان مالیات از آنها اخذ نشود منافع آنها به خطر میافتد چراکه آنها از شفافسازی هراس دارند. وی گفت: مقاومت برای بازگشایی بازار و پایان اعتراضات از طرف این دسته از افراد شکل میگیرد. بسیاری از واحدهای صنفی مشکلی ندارند و قصد بازگشایی مغازههایشان را دارند اما میترسند با آنها برخورد شود، شیشههای مغازه شکسته شود و اجناس آنها به مخاطره بیفتد که مغازهها را تعطیل نگاه داشتهاند. پورمزرعه ادامه داد: به هر حال تمامی کالاهای رسمی و غیررسمی باید بر اساس اسناد و مدارک عرضه شود از آنجا که کالاهای قاچاق اسناد ندارند و صاحبان آنها در هراسند بیشتر آسیب ببینند.
سکوت روسای اتحادیههای صنفی
روسای اتحادیههای صنفی هرچند به رعایت سکوت دعوت شدهاند ولی همچنان در تماسهای خود با رسانهها نگرانیهای خود را انتقال میدهند. بازار طلا که به پرچمدار معترضان قانون مالیات بر ارزش افزوده در بازار بدل شده است، روزگذشته هم در تعطیلی به سر میبرد. بهرغم توافق اتحادیه طلا و جواهر تهران با سازمان امور مالیاتی و تعلیق این قانون، قرار بود بازار طلافروشان دیروز فعالیت خود را آغاز کند اما از بازار تهران خبر میرسد که نه تنها تعطیلی در بازار حکمفرماست بلکه اغتشاش و شکسته شدن شیشه مغازهها، کار را به دخالت پلیس کشانده است. در همین حال تلاش برای گفتوگو با رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران بینتیجه ماند. گوهربین گفت: قصد مصاحبه ندارم. به ما گفتهاند مصاحبه نکنید. همچنین نایبرئیس اتحادیه طلاوجواهر از اتفاقات دیروز بازار تهران اظهار بیاطلاعی کرد. محمد کشتیآرای اغتشاشات بازار را نه تایید و نه تکذیب کرد.