فرهنگ عاشورایی و توطئه دشمنان
حجت الاسلام و المسلمین علی جدید بناب
(عضو هیئت علمی و مدیر گروه معارف اسلامی دانشگاه تربیت معلم آذربایجان)
بهمن ماه سال ????
اگر بررسی کارشناسی و دقیق در زمینه فرهنگ عاشورا و نگرانی دشمنان اسلام از نهضت حسینی مورد توجه قرار گیرد و اینکه بسیاری از نقشه ها و توطئه های آنان از طریق این نهضت و توجه به ارزشها و ضد ارزشها در آن نقش برآب می شود، به یقین اهمیت و جایگاه فرمایشات گهربار مقام معظم رهبری، حضرت آیه ا... العظمی خامنه ای (ره) دو چندان مشخص می شود، چرا که در فرمایشات حضرت ایشان کاملاً به مقتضیات و زمان شناسی عنایت ویژه ای شده است و براساس آن، ضمن بیان اهمیت والای نهضت عاشورا و عزاداری ها برای زنده نگه داشتن این نهضت آسیب ها و آفت ها را به صورت دقیق بررسی و بیان فرموده اند و تحلیل های بسیار روشن و عالمانه ای را ارائه فرموده اند که به یقین توجه به این بیانات تحلیل گرانه، بسیاری از حقایق را برای ما روشن می سازد و از اجرای ناخودآگاهانه نقشه های دشمن باز می دارد. از ویژگیهای بارز فرمایشات مقام معظم رهبری (دام ظله العالی) به نکات ذیل می توان اشاره کرد: 1- زمان شناسی: مقام معظم رهبری در سخنان خویش به مقتضیات زمان کاملاً توجه داشته و دارند و این نکته مهم باعث توجه مضاعف به مسائل محوری در نهضت حسینی و عزاداری ها در آن شده است و با توجه به فلسفه وجودی عزاداری، آنچه که اصل این موضوع را مورد خدشه قرار می دهد شناسایی و به علاقمندان به این نهضت ارائه شده است که مبادا در دامن حیله های دشمن گرفتار شوند و به جای پرداختن به اصول، در فروعات توقف نمایند و ضد ارزشها جای ارزشها را بگیرد. 2- دشمن شناسی: مقام معظم رهبری براساس الهام گرفتن از آیات الهی و سیره معصومین علیهم السلام و ملاک های موجود، دوست را از دشمن تشخیص داده و براساس آن، عزاداری ها را آسیب شناسی نموده و آفت ها را بیان می فرماید، اگر در موقعیتی با جسارت و شجاعت تمام مسئله قمه زنی و حرمت آن را بیان می فرماید، به دلیل سوء استفاده دشمن از این مسئله بر علیه اسلام به ویژه شیعه در رسانه ها، مطبوعات و سایت های اینترنتی بوده است و همچنین راهنمایی های ایشان در عرصه های مختلف کاملاً گویای این است که در دشمن شناسی تبحر خاصی دارند و این میسر نشده است مگر با چنگ زدن به قرآن و عترت علیهم السلام. 3- تأکید بر ارائه مطالب مستند: مقام معظم رهبری در گریه کردن، گریاندن و عزاداری بر اباعبدا... الحسین (ع) نیز تأکید مضاعف بر استفاده از منابع مستند و معتبر روایی و تاریخی دارند و خود نیز در عمل ثابت کرده اند که نمونه بارز آن خواندن مصائب اهل بیت (ع) و حوادث عاشورا از روی مقتل های معتبر و منقلب کردن مخاطبین و نمازگزاران نماز جمعه و سایر افراد، می باشد بنابراین توجه به این نکته مهم باعث پرهیز از تحریفات، انحرافات، بدعت ها و خرافات در نهضت عاشورا خواهد شد و عزاداری ها را خدشه دار نخواهد کرد، در واقع تکیه بر مطالب و منابع مستند تاریخی باعث مصون ماندن عزاداریها از تحریفات و بدعت های می شود. 4- اهمیت و آثار و فوائد عزاداری و زیارت امام حسین (ع) عزاداری بر امام حسین (ع) از اهمیت و جایگاه ویژه ای در مکتب اسلام برخوردار است، به ویژه فرمایشات گهربار پیامبر اعظم (ص) و اهل بیت طاهرین ایشان و سیره معصومین (علیهم السلام) کاملاً گویای این اهمیت است، چرا که وقتی در روایت آمده است که اگر کسی بر امام حسین (ع) و مصائب او گریه کند یا دیگران را بگریاند و یا محزون شود بهشت بر او واجب می شود و روایات مختلف دیگر در این زمینه که حتی زیارت امام حسین (ع) را بالاتر از حج و عمره بیان می فرمایند، اهمیت این عزاداریها را دو چندان می کند، اما مهم توجه به فلسفه وجودی عزاداری است که مبادا تحریفات و بدعت ها در آن رسوخ پیدا نکند. البته با توجه به این که یکی از علل وجودی عزاداریها، زنده نگه داشتن این نهضت است، توجه به ماهیت نهضت و علت ماندگاری آن ضروری است و اگر ما بتوانیم نکات برجسته نهضت را به شکل پسندیده ای استخراج نموده و به دیگران تبیین کنیم، به یقین اهمیت و جایگاه نهضت حسینی (ع) بیش از پیش روشن می شود و در این صورت نقش عزاداری در بعدی فردی و اجتماعی بیشتر روشن می شود. از جمله آثار فردی عزاداری حضرت سیدالشهداء، ایجاد انگیزه در فرد برای شناخت بیشتر حضرت می باشد، اینکه علت ماندگاری و جاودانه شدن حضرت چیست؟ همین باعث می شود با سیره امام حسین (ع) بیشتر آشنا شود و بداند که در مکتب حسینی ذلت راه ندارد و هرگز حاضر نیستند به خاطر مقام و منصب و مال و منال دنیوی عزت خویش را زیر سوال ببرند و در این صورت بهتر می فهمد که «مرگ سرخ بهتر از زندگی ننگین است» یعنی چه؟ و هرگز حاضر نمی شود که عزت و کرامت انسانی خویش را پایمال کند و همیشه سعی بر این خواهد داشت که آزاد مرد باشد. از آثار اجتماعی عزاداری بر امام حسین (ع) احساس مسئولیت نسبت به جامعه و مشکلات و آفت های موجود در جامعه است، عزاداری صحیح باعث ایجاد عطش در عزاداران نسبت به آشنایی بیشتر با مکتب و مرام حسینی (ع) خواهد کرد و همین باعث می شود وقتی در فلسفه قیام ابا عبدا... الحسین (ع) این عبارت را می بیند که « من برای خوشگذارنی و عیاشی و فساد و ظلم قیام نکرده ام بلکه برای احیای دو فریضه دینی یعنی امر به معروف و نهی از منکر قیام کرده ام» کاملاً روشن می شود که هدف امام حسین (ع) در بعد اجتماعی چیست؟ و حاضر است برای رفع دردها و امراض و مشکلات روحی و مفاسد اجتماعی، خود را قربانی کند تا جامعه در مسیر کمال و انسانیت قرار گیرد. در ارتقاء کیفیت عزاداری ها، البته باید به فلسفه وجود عزاداری توجه نمود که به طور کلی هدف از برگزاری این عزاداری ها چیست؟ و بر این اساس بایدها و نبایدها نیز مشخص می شود. به طور اجمال فلسفه وجودی عزاداریها، زنده نگه داشتن نهضت حسینی و آرمانهای نهضت است، بر این اساس بایدها در نهضت اهداف الهی و قرآنی خواهد بود که آقا امام حسین(ع) نیز در خطابه های خویش به مواردی از آنها اشاره فرموده اند که عبارتند از: 1- احیاء سیره و سنت پیامبر (ص) که در زمان معاویه و یزید روبه فراموشی سپرده شده بود و در دوره خلفای سه گانه به شکلی دیگر. 2- احیاء دو فریضه الهی یعنی امر به معروف و نهی از منکر. 3- احیاء ارزشهای دینی همچون نماز که در ظهر عاشورا نیز اقامه می شود. 4- پرهیز از ضد ارزشها چون اعمالی که در قرآن کریم از آنها نهی شده است مثل شرابخواری، رباخواری، حرام خواری و سایر کارهایی که جزء شئونات اسلامی محسوب نمی شود. 5- پرهیز از تعلقات دنیوی چون مال، مقام و منصب که انسانهای باسابقه ای را در جریان کربلا فریفت. 6- پرداختن به معنویات و ارتباط معنوی با معبود حقیقی همچنانکه امام حسین (ع) در شب عاشورا همراه یاران باوفایش انجام دادند. 7- .... . انحرافات و بدعتها به شیوه های مختلف و به اهداف گوناگون وارد مجالس عزاداری شده است که از جمله به موارد ذیل می توان اشاره نمود: 1- خوف و هراس معاندین اسلام از نهضت حسینی و برنامه ریزی های کارشناسی جهت براندازی یا تضعیف نهضت حسینی که در قالب تحریفات، انحرافات و بدعتها صورت می گیرد. 2- وجود عده از متولیان هیئات، مداحان و سخنرانان که آشنائی کامل با منابع غنی اسلامی ندارند و چون به سندیت مطالب توجه نداشته و ندارند باعث ورود مطالبی در عزاداری ها می شود که اساس و ریشه ندارد. 3- تکیه کردن به یک سری گفته های غیرمعتبر و عمل کردن بر اساس آنها که به مرور زمان شهرت پیدا می کند. 4- افراط و تفریط در بعضی از دوره های حکومتی چون حکومت صفوی که متاسفانه افراط و زیاده روی در بعضی از حوادث و وقایع تاریخی عاشورا صورت گرفته است که قبل از آن رخ نداده بود. 5- عمده نگرانی از نهضت حسینی از جانب صهیونیست هاست که بر این اساس دولتهای مطرح در جهان مثل آمریکا و سایر کشورهای آمریکائی و اروپائی را به واکنش وا می دارد که بودجه های کلانی را در این راستا هزینه نمایند که در این راستا می توان به اقدامات سیا در مبارزه با نهضت حسینی اشاره نمود. 6- تضعیف روحانیت که کارشناسان این نهضت می باشند، تا بتوانند توسط افراد ساده لوح خواسته های خود را در قالب تحریفات وارد عزاداری ها نمایند. در این رابطه «مایکل برانت» یکی از معاونان سابق می گوید: « ... پس از نظرسنجی ها و جمع آوری اطلاعات از سراسر جهان به اطلاعات مهمی دست یافتیم، متوجه شدیم که قدرت مذهبی شیعه در دست مراجع و روحانیت می باشد ... این تحقیقات ما را به این نتیجه رساند که به طور مستقیم نمی توان با مذهب شیعه رو در رو شد و امکان پیروزی بر آن بسیار سخت است و باید پشت پرده کار کنیم، ما به جای ضرب المثل انگلیسی «اختلاف بیانداز حکومت کن» از سیاست «اختلاف بیانداز نابود کن» استفاده کردیم و در همین راستا برنامه های گسترده ای را برای سیاستهای بلند مدت خود طرح کردیم، حمایت از افرادی که با مذهب شیعه اختلاف نظر دارند و ترویج کافر بودن شیعیان به گونه ای که در زمان مناسب علیه آنها توسط دیگر مذاهب اعلام جهاد شده است. همچنین باید تبلیغات گسترده ای را علیه مراجع و رهبران دینی شیعه صورت دهیم تا آنها مقبولیت خود را در میان مردم از دست بدهند». 7- استفاده از افراد سودجو و شهرت طلب «مایکل برانت» یکی از معاونین سابق سیا سازمان اطلاعاتی مرکزی آمریکا در این باره می گوید : یکی دیگر از مواردی که باید روی آن کار می کردیم موضوع فرهنگ عاشورا و شهادت طلبی بود که هر ساله شیعیان با برگزاری مراسمی این فرهنگ را زنده نگه می دارند. ما تصمیم گرفتیم با حمایتهای مالی از برخی سخنرانان، مداحان و برگزارکنندگان اصلی این گونه مراسم که افراد سودجو و شهرت طلب هستند عقاید و بنیانهای شیعه و فرهنگ شهادت طلبی را سست و متزلزل کنیم و مسائل انحرافی در آن به وجود آوریم یه طوری که شیعه یک گروه جاهل و خرافاتی در نظر آید. 8- تضعیف مرجعیت و ولایت و وارد کردن موارد خرافی با تضعیف کنار زدن مرجعیت . مایکل برانت در ادامه می گوید : در مراحل بعد باید مطالب فراوانی علیه مراجع شیعه جمع آوری شده و به وسیله مداحان ونویسندگان سودجو انتشار دهیم و تا سال 1389 مرجعیت را که در سد راه اصلی اهداف ما می باشند تضعیف کرده و آنان را به دست خود شیعیان و دیگر مذاهب اسلامی نابود کنیم و در نهایت تیر خلاص را بر این فرهنگ و مذهب بزنیم. (روزنامه جمهوری اسلامی ، 5/3/83) راههای مبارزه انحرافات و تحریفات در عزاداریها : 1. تکیه بر منابع مستند و تاریخی در بیان وقایع عاشورا. 2. استفاده از کارشناسان متخصص و توانمند در تحلیل وقایع عاشورا. 3. تقویت روحانیت به عنوان سنگربانان نهضت حسینی. 4. حمایت قاطع و تقویت جایگاه واقعی مرجعیت. 5. سازماندهی هیئات مذهبی. 6. آموزش تخصصی مداحان اهل بیت عصمت و طهارت (ع) و ارائه آگاهی های لازم. 7. تبیین اهداف و نقشه های دشمنان اسلام به ویژه صهیونیست. 8. تنظیم مطالب مدون در رابطه با آسیب شناسی عزاداری ها و ارائه راهکارهای مناسب جهت مبارزه با آسیب ها و آفتها.