از جمله بناهای عمومی که از این حاکم مشهور به جا مانده، مجموعه گنجعلیخان در داخل شهر کرمان و ربا ط زین الدین (کاروانسرای گنجعلیخان) در راه یزد- کرمان، حوض خان در راه کرمان - مشهد وتعدادی قنات در شهر کرمان بوده است. سهمی از درآمد مجموعه و قنات ها به آستان قدس رضوی داده می شود.این بناها در لشکرکشی های آقا محمدخان صدمات جبران ناپذیری دیده است.
مساحت مجموعه گنجعلیخان 11000 مترمربع و عناصر مجموعه و سال ساخت آنها عبارتاند از: میدان 1005 ه ق، بازار 1005 ه ق، در ضلع جنوبی حمام 1020 ه ق، در ضلع شمالی ضرابخانه , در ضلع شرقی مدرسه 1007 ه ق و کاروانسرا 1021 ه ق، در ضلع غربی آب انبار 1021 ه ق. در سه سمت میدان، بازارهای گنجعلیخان قرار دارد که بازار مسگرها و بخشی از راسته اصلی را تشکیل می دهد. معمار مجموعه "استادسلطان محمد معمار یزدی" و بانی آن گنجعلیخان، حاکم کرمان در سالهای 1005 تا 1029 ه.ق. بوده است. چهار مسجد در چهار سمت میدان قرار داشته که سه باب آن باقیمانده و زیباترین آنها مسجد ضلع شرقی در کنار کاروانسرا است که موزه ای از هنرهای تزئینی به شمار می آید
2- خانه های مردمان استون هنج
از مهمترین کشفیات باستانی در سال گذشته را می توان کشف بقایای روستای 4600 ساله سازندگان استونهنج به نام محوطه تاریخی دورینگتنوالز دانست که به عقیده باستان شناسان به احتمال فراوان یک روستای ابتدایی برای سکونت مردمان باستان بوده است.ساختار زیربنایی این محوطه تاریخی نشان از وجود نشانه های نخستین زندگی روستایی ی مربوط به دوران پیش از تاریخ است که در نزدیکی استون هنج پیدا شده است.کارشناسان معتقدند احتمال دارد که این محوطه تاریخی در واقع مقبره هایی باستانی باشد که در نزدیکی استونهنج برای انجام مراسم تشریفات و آیین های مذهبی از آن استفاده می شده است..در این کاووش باستانی 8 خانه دراین منطقه از زیر خاک خارج شد که پس از آن باستان شناسان احتمال دادند که 25 خانه دیگر نیز در این منطقه وجود داشته باشد.ابزار سنگی، استخوان حیوانات، پیکان و لوازم دیگر از این روستا به دستآمد که نشان از قدمت تاریخی این روستا دارد.
کشف بقایای خوکی که در هنگام کشتهشدن احتمالا نه ماهه بوده است، نشاندهنده برگزاری جشنواره در نیمه زمستان در این منطقه است.ازنکات دیگری که در مورد این محوزه تاریخی وجود دارد و بر اهمیت آن می افزاید ، این است که استونهنج به جهت طلوع خورشید در اواسط تابستان و غروب خورشید در اواسط زمستان قرار گرفته است و این درحالی است که دایره چوبی سایت دورینگتنوالز به جهت طلوع خورشید در اواسط زمستان و غروب خورشید در اواسط تابستان قرار دارد.بر اساس رای باستان شناسان دو خانه از خانههایی که در این محوطه تاریخی کشف شدهاند جدا از بقیه قرار داشته این احتمال وجود دارد که این 2 خانه سکونتگاه سران قبیله یا محل انجام مراسم مذهبی بوده است.
ده اتفاق برتر باستان شناسی جهان در سال گذشته
هر روزه اتفاقاتی مختلفی در حوزه باستان شناسی رخ می دهد که باعث می شود اسرار دنیای باستان هر یک پس از دیگری افشا شود.باستان شناسی قبل از این که یک علم کاملآ دانشگاهی به شمار رود یک هنر برای پیوند زدن یافته ها با شواهد تاریخی است . هنری که با پیوند زدن زنجیرهای کوچکی که در دنیای باستان شناسی وجود دارد باعث می شود تا پازل دیگری بر گمشده های دنیای باستان اضافه شود.
از دیگر سو شاید مهمترین اصل در علم باستان شناسی صبوری و مطالعات زیاد باستان شناسان باشد که باعث می شود این علم نسبت به دیگر علوم رنگ و رویی دیگر به خود بگیرد.
اصولآ در حوزه باستان شناسی یا مطالعات دامنه دار است و طولانی که بر روی یک محوطه تاریخی به طور متناوب و در طول مدت چند سال صورت می گیرد و یا آنکه بر اثر یک اتفاق یا کاووشی یکباره قطعه دیگری از این پازل برای بیان حقایق بیشتری از تاریخ رو می شود.
اما در میان اتفاقاتی که در حوزه باستان شناسی رخ می دهد برخی از این اتفاقات به خود شکل دیگری می گیرند و با توجه به نوع کشف و برد جهانی و مسایل دیگری که نشان از چگونگی زندگی انسانی در دوران باستان دارد از همه بیشتر جلوه می کند..
این اتفاقات که در دنیای باستان شناسی تنها هر از چند گاهی رخ می دهد و شاید در برخی موارد سالها صبر و حوصله رامی طلبد در سال گذشته میلادی در ده مورد باعث شد تا شگفتی باستان شناسان و علاقه مندان به علم باستان شناسی را بر انگیزد.این ده مورد اکتشاف که از ابتدای سال گذشته میلادی تا انتهای آن مورد بررسی قرار گرفت تا آنجا پیشرفت رفته است ، که در برخی از این موارد، روند مطالعاتی دانشمندان این حوزه را به سمت و سویی جدید تر رهنمون ساخت.
در این مطلب به اختصار به ده کاووش برتر باستان شناسان سراسر جهان اشاره شده است
1- کشف گور دسته جمعی
یکی دیگر از کشفیات باستانی که باعث شد در سال گذشته نظر بسیاری را به خویش معطوف دارد ، کشف یک گور دستجمعی از طاعون زده هایی است در جزیره کوچک قرنطینه شدگان در نزدیکی ونیز رخ داد..این کشف که در 29 آگوست سال گذشته رخ داد باعث شد بسیاری از محققان و کاووشگران را به اینمنطقه باستانی بکشاند تا ایشان از نزدیک به باقیمانده های حادثه بزرگی که طاعون در اروپا به وجود آورد
و به واسطه آن بسیاری از اطلاعت این بخش از تاریخ نیز دفن شد دوباره بازیابی نمایند.در این گور دستجمعی بیش از 1500 اسکلت پیدا شد که همگی متعلق به بیمارانی است که نوع خاصی از طاعون را به نام طاعون خیارکی که همگی در جزیره ای کوچک در نزدیکی ونیز دفن شده بودند .طاعون سیاه یا مرگ سیاه یک اپیدمی طاعون خیارکی است که کل اروپا را در سال 1347 تا 1350 میلادی دربرگرفت. تعداد مرگومیر از بیماری طاعون در این دوره کاملاً مشخص نیست، اما برآورد آن حدود یکچهارم تا پکسوم جمعیت اروپا، یا 25 ملیون نفر طی این سه سال است. در اواخر سال 1347 کشتیهایی که از آسیای مرکزی میآمدند، بیماری را در جنوا و مارسی شیوع دادند. در تابستان سال 1348 طاعون در ونیز نیز شایع شد و در عرض یک سال تمام سواحل مدیترانه را فراگرفت. پس از آن، طاعون به سرعت به سمت شمال اروپا حرکت کرد و جمعیت این نواحی را، که پس از قحطیهای پیدرپی، اپیدمیهای مختلف به علت سردی هوا و جنگهای طولانی به شدت در برابر هر سانحهای ضعیف شدهبودند،درهم شکست. باستان شناسان معتقدند یا کشف این گور دستجمعی بسیاری از حلقه های فراموش شده این بخش از تاریخ باستان اروپا را که به واسطه شیوع این بیماری در بسیاری موارد پنهان مانده است را روشن خواهند کرد.