پدیدآورنده های اصلی بارهای غیر خطی درایوهای AC / DC ، نرم راه اندازها ، یکسوسازهای 6 / 12 فاز و ... می باشند. بارهای غیرخطی شکل موج جریان را تخریب می کنند. در عوض این شکل موج جریان شکل موج ولتاژ را تخریب می نماید. بنابراین سامانه به سمت تخریب شکل موج در هر دوی ولتاژ و جریان می شود. در این مقاله سعی شده است تا بزبانی هرچه ساده تر توضیحی در مورد نحوه عملکرد هارمونیک ها و راه کاری برای دوری از تاثیر گذاری آنها بر خازنها ی نیرو ارائه شود.
نقشه مدار فرمان و قدرت
-مدار فرمان راه اندازی موتور سه فاز به صورت چپ گرد-را ست گرد با توقف حفاظت شده
شکل(1)
- مدار قدرت راه اندازی موتور سه فاز به صورت چپ گرد-را ست گرد با توقف حفاظت شده
شکل(2)
شرح مدار
اگر شستی های I ,II فشار داده شوند کنتا کنور های K1M,K2M برای یک لحظه کوتاه در مدار قرار می گیرند. این شرایط در مدار موجب اتصال کوتاه دو فاز می شود. برای رفع این مشکل شستی ها به صورت دوبل به کار برده می شوند تا امکان به وجود آمدن هیچ گونه اتصال کوتاهی وجود نداشته اشد. اصطلاحا به این حالت مدار چپ گر-راست گرد مدار حفاظت شده ی کامل می گویند.
در مدار شکل(1) با فشار دادن شستی I تیغه ئ باز آن بسته و مسیر تغذیه کنتاکتور K1M برقرار می شود. در همین لحظه تیغه بسته K1M در مسیر بوبین کنتاکتور K2M باز شده و مانع رسیدن جریان به بوبین K2M می شود. سپس تیغه ی باز K1M که خود نقش خود نگهدار دارد و به صورت موازی با شستی های K1M,K2M قرار گرفته است بسته شده و تغذیه K1M پایدار می شود.
در این شرایط اگر بر شستی II فشار داده شود جهت موتور عوض نمی شود . برای عوض کردن جهت موتور باید ابتدا مدار را توسط شستی O قطع کنیم و سپس شستسی II را بفشا ریم .
وقتی شستی II را فشار دهیم تیغه باز آن مسیر تغذیه K2M را برقرار می سازد و در همین لحظه تیغه بسته K2M در مسیر بوبین کنتاکتور K1M قرار دارد باز شده و مانع رسیدن جریان می شود.
سپس تیغه باز K2M که نقش خود نگهدار را دارد بسته شده و تیغه کنتا کتور K2M پایدار می شود. در حالت خاموش بودن مدار اگر شستی های I,II را به طور همزمان فشا ر دهیم از آنجایی که تتیغه های باز تغییر وضعیت می دهند تیغه های بسته ی هر دو شستی I,II که در سر راه تغذیه کنتا کتورهای K1M,K2M قرار دارند به طور همزمان در مدار قرار می گیرند و مدار به طور کامل در مقابل اتصال د و فاز محافظت می شود.
بررسی مدار قدرت
با بررسی مدار قدرت نشان داده شده در شکل(2) می توان دریافت که کنتا کتور K1M به عنوان کنتا کتور راست گرد و کنتا کتورK2M در نقش کنت اکتور چپ گرد در مدار استفاده شده است. زیرا با بسته شدن تیغه های کنتا کتور K1M جریان سه فاز L1,L2,L3 به ترتیب به سر های U1,V1,W1 موتور می رسد. در این شرایط موتور در جهت راست گرد کار می کند.
هرگاه کنتاکتور K2M در مدار قرار گیرد جای دو فاز L1,L3 به وسیله کنتاکتور K2M در مسیرU1,W1 عوض می شود و در نتیجه موتور به صورت چپ گرد کار می کند.
2-
مدار فرمان و قدرت راه اندازی موتور سه فاز آسنکرون به صورت ستاره-مثلث دستی
وسایل و ابزار مورد نیاز
نقشه مدار فرمان وقدرت
- مدار فرمان راه اندازی موتور سه فاز آسنکرون روتور قفسی به صورت ستاره- مثلث دستی
شکل(3)
- مدار قدرت راه اندازی موتور سه فاز موتور سه فاز آسنکرون روتور قفسی به صورت ستاره- مثلث دستی
شکل(4)
شرح مدار
همانطور که در مدار شکل (3) مشاهده می کنید مدار مربوط به راه اندازی موتور سه فاز آسنکرون می باشد.
حال اگر با وصل شستی استارت I جریان اطریق کنتاکتهای بسته ی استپ02 و بسته K3M به بوبین کنتاکتور K1M می رسد. پس از مغنا طیس شدن هسته تیغه ی باز K1M که در مسیر(2) قرار دارد بسته می شود و همزمان در یک لحظه :
- تیغه ی K1M که در مسیر کنتاکتور K3M وجود دارد باز می شود و از رسیدن جریان به بوبین کنتاکتور K3M و همزمانی کنتاکتور های ستاره و مثلث جلو گیری می کند.
- جریان به بوبین کنتاکتور K2M می رسد و در نتیجیه تیغه ی باز آن که در مسیر بوبین K3M است بسته می شود و نقش تیغه خود نگهدارنده را خواهد داشت.
- از لحطه ای که دست را از روی شستی I بر می داریم جریان از طریق تیغه ی باز K2M که به صورت موازی با تیغه ی باز K1M به بو بین کنتاکتور K1M می رسد.
دو کنتاکتور K1M,K2M در مدار قرار دارند و موتور به صورت ستاره کار مکند. با فشار بر شستی استپ 02 مسیر جریان بوبین کنتاکتور K1M قطع می شود .
در نتیجه علاوه بر این که کنتاکتور K2M وصل می ماند جریان از تیغه ی بسته K1M به بو بین کنتاکتور K3M نیز می رسد.
برای بالا بردن درجه حفا ظت تیغه ی بسته K3M در مسیر کنتاکتور K1M قرار می گیرد تا پدیده ی همزمانی اتفاق نیا فتد.
از این لحظه به بعد دو کنتاکتور K2M,K3M در مدار هستند و موتور به حالت ستاره کار می کند.
3-
مدار فرمان و قدرت راه اندازی موتور سه فاز آسنکرون به صورت ستاره-مثلث اتو ما تیک
وسایل و ابزار مورد نیاز
- مدار فرمان راه اندازی موتور سه فاز آسنکرون روتور قفسی به صورت ستاره- مثلث اتو ماتیک
شکل (5)
- مدار قدرت راه اندازی موتور سه فاز آسنکرون روتور قفسی به صورت ستاره- مثلث اتو ماتیک
شکل (6)
شرح مدار
نحوه عملکر د مدار فرمان شکل (5) تا حدود زیادی شبیه حالت ستاره- مثلث دستی است. تنها تفاوت آن در مسیر کنتاکتور K1M است. در این مدار با فشار بر شستی استارت I جریان از طریق تیغه ی بستهK3M و کنتاکت بسته ی تایمر K1T به بو بین K1M می رسد.
در نتیجه پس از مغنا طیس شد ن بوبین جذب کنتاکتور K1M تیغه ی باز که در مسیر بو بین کنتاکتور K2M بسته می شود و کنتاکت بسته ی K1M در مسیر بو بین کنتاکتور بو بین کنتاکتور K3M باز می شود.
کنتاکتورهای K1M,K2M و تایمرK1T در مدار قرار می گیرند و موتور به حالت ستاره راه اندازی می شود. پس از طی زمان تنظیم شده برای تایمر K1T تیغه ی بسته آن که در مسیر کنتاکتور K1M قرار دارد باز شده وسبب می شود تا مسیر عبور جریان بو بین کنتاکتور K1M قطع شود. در نتیجه تیغه ی بسته K1M که در مسیر بوبین K3M قرار دارد بسته می شود و کنتاکتور K3M در مدار قرار می گیرد و جذب می شود.
در این شرایط موتور از حالت ستاره به مثلث تغییر حالت می دهد. برای قطع جران کل مدار از شستی استپ 0 می توان استفاده کرد.
نقشه مدار قدرت ستاره-مثلث اتوما تیک مشابه حالت ستا ره مثلث دستی است. این نقشه را در شکل (6) مشاهده می کنید.